Jak zbudować zespół, który potrafi "przyjąć cios" #EN139

TL;DR

Zamiast bronić się przed krytyką, skup się na działaniu – technika counter-programming polega na pokazaniu przeciwieństwa tego, czego obawiasz się, że druga osoba o Tobie myśli
Behavioral activation to klucz do walki z negatywnymi spiralami – „działaj, a poczujesz się lepiej” zamiast czekania na lepsze samopoczucie
„You’re not the protagonist” – największym błędem PM-ów jest próba oddziaływania na CEO zamiast zrozumienia i wprowadzania jego wizji w praktyce
Zbyt wielu PM-ów pracuje w „easy mode” – budując produkty dla ludzi takich jak oni, zamiast podejmować najtrudniejsze, ale najważniejsze wyzwania
Buduj modele mentalne kluczowych osób w organizacji – dziel się kontekstem z najważniejszych spotkań i interpretacjami decyzji
Używaj „magic questions” – formułuj pytania jako stwierdzenia kończące się „czy się zgadzasz?” dla lepszego zrozumienia cudzych perspektyw
Sztuczna inteligencja może radykalnie przyspieszyć naukę – zamiast dwóch lat praktyki, te same umiejętności można zdobyć w miesiące dzięki nieskończonym powtórzeniom

Dlaczego umiejętność „brania ciosów” jest dziś kluczowa

Hilary Gridley spędza dużo czasu myśląc o tym, jak pomóc zespołowi nauczyć się „brać ciosy”. To nie przypadek – w jej karierze konsekwentnie wybierała najtrudniejsze wyzwania produktowe w regulowanych branżach z wysokimi stawkami emocjonalnymi.

Według Gridley, dzisiejsze zespoły borykają się z podwójnym wyzwaniem. Z jednej strony łatwe problemy zostały już rozwiązane – zostało to, co trudne. Z drugiej strony sztuczna inteligencja wprowadza niepewność co do przyszłości ról i kompetencji.

Rezultat? Ludzie coraz częściej wybierają bezpieczne opcje zamiast podejmować trudne, ale ważne wyzwania.

„Easy mode” – kontrowersyjna obserwacja o branży PM

Gridley ma mocną opinię o stanie branży product managementu. Choć ceni PM-ów mówiących o „craft” i „taste”, jednak zauważa problem: zbyt wielu z nich pracuje w „easy mode”.

Co oznacza „easy mode”? Budowanie produktów dla ludzi dokładnie takich jak oni, w firmach B2B, gdzie nie ma presji cenowej ani realnych barier.

Jak pyta Gridley: „Jeśli naprawdę robisz to z czystej miłości do gry, jeśli po prostu kochasz product management, dlaczego budujesz produkty dla ludzi dokładnie takich jak ty, którzy mają dokładnie te same problemy co ty, w firmie sprzedającej do innych firm, która nie martwi się o ceny?”

Brakuje PM-ów pracujących nad trudnymi problemami: produkty dla osób o niskich dochodach, usługi społeczne, obszary, które naprawdę potrzebują tej ekspertyzy. Ludzie naturalnie ciążą ku prestiżowi i lepszej płacy, mimo to Gridley chciałaby widzieć więcej odwagi w podejmowaniu najtrudniejszych wyzwań.

Technika counter-programming zamiast obrony

Gdy zespół przychodzi do Gridley zdenerwowany jakąś sytuacją – może źle odebraną wypowiedzią na spotkaniu lub krytyczną opinią – nie skupia się na tym, co się stało. Zamiast tego pyta: „Co możesz zrobić, żeby pokazać przeciwieństwo tego, czego obawiasz się, że ta osoba o Tobie myśli?”

✅ Jak zastosować counter-programming

Zidentyfikuj obawę – Czego konkretnie obawiasz się, że druga osoba o Tobie myśli?
Unikaj defensywy – Nie tłumacz się ani nie „litiguj” tego, co się stało
Znajdź przeciwieństwo – Jakie małe działanie pokazałoby coś przeciwnego?
Działaj szybko – Zrób to w ciągu 5-10 minut, nie odkładaj

Przykład z życia wzięty

Gridley dzieli się własnym doświadczeniem z meeting-u. Gdy CTO zaproponował tracking ketaminy w aplikacji Whoop, roześmiała się myśląc, że to żart. CTO zareagował poważnie: „To nie jest śmieszne, Hillary. To poważny problem dla wielu ludzi”.

Zamiast tłumaczyć się później, Gridley zastanowiła się: czego obawia się, że CTO o niej myśli? Że nie traktuje poważnie problemów zdrowotnych. Że odrzuca nowe trendy.

Jej reakcja? Szybko znalazła research o uzależnieniu od zakładów sportowych wśród młodych ludzi i wysłała CTO notatkę z propozycją trackingu tego problemu, łącząc go z danymi o stresie z Whoop.

Behavioral activation – od terapii do zarządzania

Technika counter-programming wywodzi się z behavioral activation – koncepcji z terapii poznawczo-behawioralnej. Gridley poznała ją pracując w Big Health nad aplikacją terapeutyczną do leczenia depresji.

Kluczowa zmiana perspektywy: zamiast „poczuję się lepiej, a potem zacznę działać” skupiamy się na „zacznę działać, a potem poczuję się lepiej”.

Gridley ma na telefonie listę swoich „behavioral activations” – konkretnych działań, które może podjąć gdy czuje, że zaczyna się „spirala w dół”:

Podniesienie ubrania z krzesła i odłożenie do szafy
5-minutowy spacer po biurze
Napisanie jednego konkretnego emaila
Uporządkowanie pulpitu komputera
Przeczytanie krótkiego artykułu związanego z pracą
Sprawdzenie jednej metryki produktowej

Kluczowe: działania muszą być małe, konkretne i wykonalne w 1-5 minut. Ich celem jest przerwanie negatywnego wzorca myślowego przez konkretne działanie.

Budowanie modeli mentalnych organizacji

Jeden z największych problemów organizacji to różne konteksty i modele myślowe u różnych osób, zauważa Gridley. Efekt? Dziesięć osób musi zatwierdzić jeden email, bo każda ma inne informacje i rozumienie tego, jak myślą liderzy firmy.

„You’re not the protagonist” – kluczowa zmiana perspektywy

Gridley dzieli się radą od byłego CPO Coinbase, która zmieniła jej sposób myślenia o roli lidera produktu. Największym błędem PM-ów jest przekonanie, że ich zadaniem jest „wpływanie na CEO i przekonywanie wszystkich do swoich pomysłów”.

W rzeczywistości zadaniem jest zrozumienie wizji CEO i wprowadzanie jej w praktyce w najlepszy możliwy sposób.

Jak zauważa Gridley: „Dorastasz myśląc, że jesteś protagonistą. Ale w historii pracy prawdopodobnie nie jesteś protagonistą. Nie jesteś wyjątkowy.”

To może brzmieć demotywująco, jednak paradoksalnie przynosi ulgę i większą efektywność. Zamiast walczyć o własną wizję, skupiamy się na jak najlepszym wykonaniu wspólnej wizji.

Jak radzić sobie z decyzjami, z którymi się nie zgadzasz

Gdy Gridley nie zgadza się z decyzją przełożonego, stosuje konkretny proces:

„What if I’m wrong exercise” – próbuje zrozumieć perspektywę drugiej strony
Szuka wglądu, którego może nie dostrzegać – zadaje sobie pytanie: co musiałoby być prawdą, żeby ta osoba miała rację?
Jeśli nadal się nie zgadza – jest szczera, ale szanuje, nie tworzy klimatu „nie mam kontroli, to jest głupie”
Tłumaczy zespołowi logikę przełożonego – nawet jeśli się z nią nie zgadza, pomaga zespołowi zrozumieć perspektywę

Cotygodniowe sesje kontekstu

Gridley regularnie dzieli się z zespołem najważniejszymi rozmowami tygodnia. Opisuje nie tylko co zostało powiedziane dosłownie, ale także swoją interpretację – dlaczego dana osoba to powiedziała, skąd to się wzięło, co zamierza zrobić w odpowiedzi.

Przykład z CEO Whoop: gdy Will mówi „to nie czuje się jak przyszłość”, ludzie często myślą, że chce maksymalnego zakresu. Gridley tłumaczy zespołowi, że chodzi o małe detale pokazujące, że produkt wykorzystuje wszystkie dane użytkownika w sposób, jakiego nigdy wcześniej nie było.

Magiczne pytania

Gridley odkryła potężną technikę zrozumienia cudzych modeli mentalnych. Zamiast zadawać pytania otwarte, formułuje stwierdzenia kończące się „czy się zgadzasz?” lub „czy to prawda?”.

Przykłady magicznych pytań:

„Wydaje mi się, że priorytetem jest szybkość nad jakością – czy się zgadzasz?”
„Myślę, że ta funkcja będzie wymagała integracji z systemem X – czy to prawda?”
„Mam wrażenie, że największy risk to reakcja użytkowników – czy się mylę?”

Dlaczego to działa? Ludzie często nie potrafią dobrze wyjaśnić swojego myślenia, ale świetnie reagują na konkretne stwierdzenia – mówią „tak”, „nie” i wyjaśniają dlaczego.

Formowanie nawyków zespołowych

W budowaniu nawyków zespołowych Gridley skupia się na trzech elementach:

1. Konsystencja – nawyk musi być wykonywany codziennie

2. Redukcja tarcia – musi być super prosty do wykonania (1-2 minuty)

3. Potężne pętle nagród – natychmiastowe, emocjonalne nagrody

30-dniowe wyzwanie SI

Dla budowania nawyków korzystania z sztucznej inteligencji, Gridley stworzyła „30 days of GPT” – listę 30 małych zadań na każdy dzień. Kluczowe: zadania nie dotyczą pracy (żeby uniknąć frustracji gdy coś nie działa pod presją deadline’u), ale codziennych sytuacji jak planowanie wakacji czy analizowanie kalendarza.

Przykłady zadań z wyzwania:

Zaplanuj menu na weekend
Przeanalizuj swój kalendarz i znajdź 30 minut wolnego czasu
Stwórz listę miejsc na urlop na podstawie swoich preferencji
Napisz 3 warianty odpowiedzi na trudny email
Przygotuj talking points na jutrzejsze spotkania

Ludzie uczą się na sytuacjach bez presji, gdzie mogą eksperymentować i cieszyć się wynikami.

Przykłady z produktu Whoop

Whoop doskonale wykorzystuje pętle nagród w kwestii alkoholu. Użytkownicy bardzo szybko uczą się, że po każdym wypiciu dostają czerwony wynik recovery następnego dnia. Choć wcześniej też mieli kaca, czerwony wskaźnik ma tak silny wpływ emocjonalny, że ludzie zmieniają nawyki.

Nowa funkcja Health Span tworzy podobną pętlę dla długoterminowego zdrowia – pokazuje jak dzisiejsze zachowania wpływają na „wiek Whoop” i zdrowie za 20-30 lat.

Zwift i „ghost” poprzedniej siebie

Gridley dzieli się przykładem swojego ulubionego produktu – Zwift (aplikacja do indoor cyclingu). Najbardziej motywującą funkcją jest „ghost” – widmo poprzedniej siebie, które pojawia się podczas jazdy i ściga się z twoim obecnym tempem.

Jak opisuje Gridley: „Nic nigdy nie zmotywowało mnie bardziej w życiu niż przeszła Hillary mówiąca: 'idę po ciebie’. Nie jestem tak konkurencyjna z innymi ludźmi. Ale gdy przeszła Hillary idzie po mnie, myślę sobie: tego nie mogę dopuścić.”

To doskonały przykład pętli nagród opartej na konkurencji z samym sobą zamiast z innymi. Mechanizm można adaptować do wielu innych kontekstów produktowych.

Sztuczna inteligencja jako akcelerator nauki

Według Gridley, radykalnie nie doceniamy potencjału sztucznej inteligencji w uczeniu się. Tradycyjny model – junior spędza dwa lata na żmudnej pracy żeby zbudować osąd – jest nieefektywny.

GPT-y do treningu umiejętności

Gridley stworzyła GPT o nazwie „Aristotle”, który generuje scenariusze w stylu LSAT (test na studia prawnicze), ale osadzone w kontekście pracy PM-a. Użytkownik dostaje sytuację – zespół sprzedaży chce feature A, inżynierowie mają czas tylko na B, metryki pokazują coś trzeciego – i musi wybrać logicznie najlepszą ścieżkę.

Zamiast kilku takich sytuacji tygodniowo w prawdziwej pracy, można przećwiczyć dziesiątki scenariuszy w jedno popołudnie.

Podobnie można zbudować GPT do szacowania trudności implementacji dla PM-ów bez backgroundu technicznego. Nieskończone powtórzenia zamiast oczekiwania na okazje w prawdziwej pracy.

Whoop 5.0 – przykład produktu przyszłości

W trakcie nagrywania podcastu Gridley ogłosiła dwie ważne wiadomości. Pierwszą było uruchomienie Whoop 5.0 z funkcjami, które rzeczywiście „czują się jak przyszłość”:

VO2 max tracking – kluczowa metryka zdrowotna według ekspertów longevity
14-dniowa bateria – radykalna poprawa względem poprzednich wersji
Monitorowanie ciśnienia krwi i EKG
Health Span – przewidywanie wpływu dzisiejszych zachowań na zdrowie za 20-30 lat
Advanced labs (lista oczekujących) – kompleksowe badania laboratoryjne w aplikacji

Osobista historia: odkrycie ciąży dzięki danym

Drugą wiadomością było to, że Gridley jest w ciąży i odkryła to częściowo dzięki danym z Whoop.

Jak opowiada: „Częściowo dowiedziałam się, że jestem w ciąży, obserwując moje dane z Whoop.” Nowy system cycle tracking pozwala zobaczyć jak HRV (heart rate variability) i resting heart rate zmieniają się w różnych fazach cyklu.

To mocny przykład tego, jak produkty przyszłości mogą dawać użytkownikom wgląd w ich ciała, którego wcześniej nie mieli – nawet lekarze nie dysponują tak szczegółowymi danymi w czasie rzeczywistym.

Przestrzeń na kreatywność i dbanie o siebie

Gridley regularnie pyta w rozmowach 1:1: „Co robiłeś dziś dla radości?” Jeśli odpowiedź brzmi „nic”, traktuje to jako problem do rozwiązania.

Jej obserwacja: ludzie wymyślają racjonalnie brzmiące powody, żeby nie robić rzeczy, które po prostu sprawiają im dyskomfort. Problemem nie są procesy czy brak czasu, ale strach.

Kluczowe pytania dla 1:1

Pytania o well-being:

„Co robiłeś dziś/w tym tygodniu dla radości?”
„Jakie rzeczy dają Ci energię poza pracą?”
„Czy wiesz co potrzebujesz, żeby być w najlepszej formie?”

Pytania o rozwój:

„W jakiej sytuacji czujesz, że uczysz się najszybciej?”
„Co chciałbyś spróbować, ale się wahasz?”
„Jakiej pomocy potrzebujesz, żeby poczuć się pewniej?”

Modelowanie zachowań

Gridley świadomie dzieli się swoimi hobby – pisaniem, rysowaniem, czytaniem. Organizuje kluby książki w pracy. Pyta zespół o ich pasje i publicznie je promuje – jak fitness instructor Emily, którą prosi o prowadzenie rozciągania przed długimi spotkaniami.

Kluczowe: nagradza zachowania, które chce widzieć więcej, a nie te, które przypadkowo się zdarzają (jak pracę w weekend dla dotrzymania deadline’u).

Lista rekomendowanych książek

Z rozmowy wyłaniają się konkretne rekomendacje Gridley:

Fikcja (jej zdaniem ważniejsza niż książki biznesowe):

„East of Eden” – John Steinbeck
„The Sun Also Rises” – Ernest Hemingway
„Anna Karenina” – Lew Tołstoj (aktualnie czyta)

Dlaczego fikcja? Uczy „negative capability” – umiejętności pozostawania w niepewności i dwuznaczności bez irytującego dążenia do faktów i rozumu. To kluczowa kompetencja dla PM-ów żyjących w ciągłej niepewności.

Nieoczekiwane źródła mądrości

Gridley czerpie inspirację z różnych źródeł. Najbardziej wpływowym na jej sposób myślenia o karierze okazał się wiersz Derek Walcott o Odyseuszu, który opisuje go jako kogoś „driven by the ancient war between obsession and responsibility”.

Ta dualność doskonale opisuje walkę każdego PM-a: z jednej strony obsesja – chęć głębokiego zagłębienia się w problem, spędzenia maksymalnego czasu na dopracowaniu detali. Z drugiej odpowiedzialność – działanie w ramach organizacji, tworzenie wartości dla akcjonariuszy, dostarczanie w terminach.

Znalezienie równowagi między tymi siłami to definiująca walka karriery w product managemencie.

Drugą nieoczekiwaną lekcją życiową Gridley zawdzięcza… Beavis and Butthead. Podczas oglądania klipu z Radiohead jeden z bohaterów pyta: „Why don’t they just play the cool part the entire time?”, na co drugi odpowiada: „Bo gdyby nie było tej części piosenki, która ssie, fajna część nie byłaby tak fajna.”

To stało się mottem Gridley: trudne części życia są potrzebne, żeby docenić te dobre. Bez challengów i porażek sukcesy tracą smak.

Podsumowanie

Budowanie zespołu odpornego na trudności to nie kwestia motywacyjnych przemówień, ale systematycznego uczenia konkretnych technik. Behavioral activation, modele mentalne, świadome formowanie nawyków i wykorzystanie AI do przyspieszenia nauki – to praktyczne narzędzia, które każdy lider może wdrożyć już dziś.

Jak zauważa Gridley, cytując Keats’a: „negative capability” to umiejętność pozostawania w niepewnościach, tajemnicach i wątpliwościach bez irytującego dążenia do faktów i rozumu. W świecie, gdzie łatwe problemy są już rozwiązane, to może być najważniejsza kompetencja XXI wieku.

Kluczowe spostrzeżenie

Wpływanie vs bycie wpływanym

Standardowo myślimy: Sukces w karierze to umiejętność wpływania na przełożonych, przekonywania ich do naszych pomysłów i „sprzedawania” naszej wizji w górę organizacji.

W praktyce okazuje się, że: Najskuteczniejsi liderzy produktu robią odwrotnie – skupiają się na dogłębnym zrozumieniu wizji CEO i operacjonalizowaniu jej w najlepszy możliwy sposób, zamiast forsowania własnych koncepcji.

Dlaczego to jest istotne: Ta zmiana perspektywy eliminuje większość konfliktów organizacyjnych i pozwala skupić energię na wykonaniu zamiast na polityce wewnętrznej. Paradoksalnie, gdy przestajesz walczyć o bycie protagonistą, zyskujesz więcej realnego wpływu na końcowy rezultat.

Test na jutro: Następnym razem gdy nie zgodzisz się z decyzją przełożonego, zamiast przygotowywać argumenty przeciwko spróbuj zadać pytanie: „Co musiałoby być prawdą, żeby ta osoba miała rację?” i sprawdź czy zmienia to twoją perspektywę na problem.

Ten wpis jest częścią mojej kolekcji notatek z ciekawych podcastów, webinarów i innych treści, które uważam za wartościowe i do których sam chcę wracać. Jeśli chcesz sprawdzić oryginalne źródło, znajdziesz je tutaj: Lenny’s Newsletter Podcast – wywiad z Hilary Gridley

Jak zbudować zespół, który potrafi „przyjąć cios” #EN139