Metryki UX w praktyce: Framework Glare i konkretne przykłady #EN124

TL;DR

Framework Glare składa się z czterech elementów: Define, Measure, Compare, Learn – każdy o różnej złożoności implementacji
Metryki behavioral i attitudinal działają najlepiej razem – pierwsze pokazują co ludzie robią, drugie co mówią i czują
Konkretne liczby przyspieszają decyzje: spotkanie z 10 stakeholderami rozstrzygnięte w 1,5 minuty dzięki danym UX
Prosta nawigacja wygrywa: lista jednorzędowa osiągnęła 82% success rate vs 37% dla wersji z klasterami
Metryki nie zastępują projektowania – tworzą framework do komunikacji wartości decyzji projektowych z biznesem
Każdy biznes potrzebuje własnego stacku metryk dostosowanego do specyficznych celów i problemów
Wczesne testowanie oszczędza czas: znajdowanie problemów przed fazą budowania produktu

Komunikacja wartości pracy projektowej z biznesem to jeden z największych wyzwań w UX. Framework Glare oferuje systematyczne podejście do mierzenia doświadczeń użytkowników. Pozwala przekształcić intuicje projektowe w konkretne dane.

Framework Glare: cztery filary pomiarów UX

Framework Glare dzieli proces na cztery obszary o rosnącej złożoności:

Define – najłatwiejsza część, wybór jednej lub dwóch metryk do komunikacji z biznesem
Measure – zbieranie danych przy użyciu wybranych technik
Compare – prawdziwy potencjał systemu, porównywanie danych między momentami w czasie, urządzeniami czy wersjami
Learn – łączenie doświadczeń użytkowników z celami biznesowymi

Każda metryka UX składa się z czterech komponentów:

UX metric – definicja konkretnej kalibracji, której szukamy
Audience – grupa docelowa do zbierania danych (najlepiej ICP)
Collection technique – sposób zbierania danych (ankiety, video, bezpośrednia komunikacja)
User need – potrzeba użytkownika (trust, comprehension, happiness, feelings)

Nie trzeba implementować wszystkich części od razu. Framework pozwala na stopniowe wprowadzanie kolejnych elementów. Każdy obszar składa się z 16 różnych aspektów o rosnącej skali i złożoności.

Behavioral vs attitudinal: dwa rodzaje danych UX

Dane behawioralne pokazują co ludzie robią, attitudinalne – co mówią i czują. Pierwsze obejmują dane o kliknięciach, czasie wykonywania zadań, miejscach gdzie użytkownicy klikają. Drugie dotyczą odczuć i opinii o doświadczeniu.

Oba typy danych działają najlepiej razem. Można zbadać jak ktoś się czuje przed wykonaniem zadania, obserwować jego zachowanie, a potem sprawdzić odczucia po zakończeniu akcji. To nie jest wybór typu „albo-albo”.

Kiedy stosować które dane:

Attitudinal – przy tworzeniu nowych produktów, dla zrozumienia problemów przed tworzeniem rozwiązań
Behavioral – można zbierać przed i po wdrożeniu, pokazują rzeczywiste działania użytkowników
Design survey up front – testowanie różnych podejść projektowych przed implementacją w celu zrozumienia zachowań i odczuć

Kluczowa różnica: UX metrics nie działają w izolacji jak pojedynczy NPS score. Funkcjonują jako kolekcja punktów danych w różnych obszarach funkcjonalnych produktu lub strony.

Praktyczne przykłady zastosowania metryk

Nawigacja mobilna: prostota wygrywa

Zespół testował trzy różne podejścia do nawigacji mobilnej na stronie uniwersytetu. Pierwsza wersja grupowała informacje w klastry wizualne. Druga dzieliła listę na górną i dolną część. Trzecia prezentowała prostą, jednolitą listę.

Wyniki success rate:

Wersja 1 (klastry wizualne): 37%
Wersja 2 (podział góra/dół): 73%
Wersja 3 (prosta lista): 82%

Satysfakcja użytkowników opowiadała jednak inną historię. Druga wersja z podziałem miała wyższą satysfakcję niż trzecia, mimo niższej skuteczności. Pierwsza wersja miała najniższą satysfakcję we wszystkich kategoriach.

Decyzja w spotkaniu z 10 stakeholderami zajęła 1,5 minuty. Dane pokazały, że podział listy był łatwy do skanowania wizualnego. Użytkownicy docenili grupowanie informacji w dwóch kierunkach. Implementacja przyniosła wzrost użyteczności o 36% i satysfakcji o 16%.

Redesign strony głównej: kolory mają znaczenie

Zespół uniwersytetu chciał zmienić sekcję strony głównej z czerwonym tłem, które nie działało dobrze i tworzyło napięcie. Testowano wpływ różnych podejść wizualnych na odczucia użytkowników dotyczące życia kampusowego.

Wprowadzenie skylinu z elementami nocnego życia przyniosło 12 punktów procentowych wzrostu w kategorii „bardzo zadowolony”. Pozytywne odczucia wzrosły o 57% w porównaniu do oryginalnej wersji.

Net positive alignment – metoda oceny używana w projekcie – składa się z czterech pozytywnych atrybutów minus cztery negatywne atrybuty. Ta metryka pokazała znaczący wpływ gdy wprowadzono kolory i życie na stronę.

Zmiana wykraczała poza wytyczne marki. Dane pomogły uzasadnić decyzję o wprowadzeniu tego typu fotografii na stronę. Uniwersytet miał także możliwość tworzenia rankingu aktywności – co użytkownicy chcieliby robić, co pomaga określić co ważne do umieszczenia na stronie.

Optymalizacja formularzy: mniej znaczy więcej

Testowano trzy radykalnie różne podejścia do formularza zapisu na wirtualne zwiedzanie kampusu. Pierwsza wersja zawierała kontekst wizualny życia kampusowego. Druga prezentowała punktory z możliwościami kampusu. Trzecia stawiała na prostotę – sam formularz bez dodatków.

Wyniki effectiveness:

Wersja 1 (z fotografią): wynik bazowy
Wersja 2 (z punktorami): najgorszy rezultat
Wersja 3 (prosty formularz): +18 punktów procentowych

Wizualne elementy przeszkadzały w bezpośredniości formularza. Satysfakcja była jednak wyższa gdy użytkownicy widzieli wizualną reprezentację tego, co otrzymają z wirtualnego zwiedzania. Prawdopodobieństwo wypełnienia formularza spadło z 40% do 16% gdy dodano konkurujące opisy działań kampusowych.

KPIs do monitorowania po wdrożeniu

Każdy z przykładów ma swoje kluczowe wskaźniki do śledzenia w środowisku produkcyjnym:

Nawigacja:

Navigation engagement – zaangażowanie z elementami nawigacji
Tertiary page engagement – jak użytkownicy korzystają ze stron trzeciego poziomu

Strona główna:

Visiting campus – konwersje do odwiedzin kampusu
Requesting information – żądania informacji od uniwersytetu
Application engagement – zaangażowanie w proces aplikacji

Formularze:

Request for information conversions – konwersje formularzy informacyjnych
Module engagement – zaangażowanie z modułami formularza
Bounce rate from form element – współczynnik odrzuceń z elementu formularza

Dlaczego metryki UX działają w praktyce

Metryki UX nie mówią jak projektować – tworzą framework do podejmowania decyzji. Dostarczają przejrzystości i odpowiedzialności w procesie projektowym. Pozwalają na włączenie pomiarów w dowolny istniejący proces pracy.

Najważniejsze korzyści to:

Szybsze znajdowanie problemów – po 50 000 godzin pracy autorzy potwierdzają skuteczność
Wczesna korekcja kierunku przed fazą budowania produktu
Benchmarking ulepszeń w czasie z możliwością śledzenia postępów
Walidacja wpływu zmian gdy stakeholderzy chcą dodać nowe elementy

Framework umożliwia benchmarking ulepszeń w czasie. Gdy stakeholderzy chcą dodać elementy do strony, dane pokazują jak wpłynie to na ogólne doświadczenie. Często dodatkowe elementy obniżają konwersję na stronie głównej.

Ważne uzupełnienie: UX metryki można wzbogacać danymi qualitative. Helio pozwala na zbieranie informacji qualitative obok metryk UX, co pomaga opowiedzieć pełną historię o tym, jak dana metryka definiuje sukces. To nie tylko sama metryka – to qualitative część działająca w połączeniu z konkretną sekcją strony.

Implementacja na własnych warunkach

Framework pozwala na tworzenie „design stacks” zamiast pojedynczych metryk. Każdy biznes ma różne problemy i potrzebuje własnych stacków metryk dostosowanych do konkretnych interakcji. Framework Glare oferuje około 30 różnych metryk do wyboru.

W przeciwieństwie do sztywnych systemów jak NPS (które mają method i measurement wbudowane i są ograniczone w complex tasks), framework pozwala na elastyczność. Można tworzyć własne kombinacje metryk dla różnych typów zadań. Spójność w komunikacji z biznesem pozostaje zachowana.

Podejście komponentowe: można analizować bardzo konkretne obszary strony lub produktu. Na przykład strona uniwersytetu miała 5-6 kluczowych sekcji, z których każda była testowana osobno. UX metryki działają zarówno holistycznie across navigation, jak i lokalnie w komponentach.

Narzędzia: dane z przykładów zbierano za pomocą Helio (platforma do survey z multivariate testing, 100 osób na wariant), ale framework Glare jest open source i niezależny od konkretnych platform. Można używać różnych technik zbierania danych. Ważna jest struktura formatowania i prezentacji wyników.

Checklist: jak zacząć z metrykami UX

Krok 1: Define – definicja metryki

Wybierz 1-2 metryki UX do komunikacji z biznesem
Zdefiniuj konkretną kalibrację, której szukasz (formułę mierzenia)
Określ docelową grupę użytkowników (audience, najlepiej ICP)
Wybierz technikę zbierania danych (ankiety, video, bezpośrednia komunikacja)

Krok 2: Dopasowanie do potrzeb użytkowników

Zidentyfikuj kluczowe potrzeby użytkowników (trust, comprehension, happiness, feelings)
Dopasuj metryki UX do rodzaju biznesu (security software = trust, balloon company = happiness)
Ustal zakres wartości dla oceny czy wynik jest dobry czy zły (kalibracja)
Określ inputy pomagające określić sukces danego rozwiązania

Krok 3: Wybór typu danych

Określ czy potrzebujesz danych behavioral (co robią) czy attitudinal (co czują)
Zaplanuj kombinację obu typów dla pełnego obrazu
Ustal momenty zbierania danych (przed zadaniem, podczas, po zakończeniu)
Przygotuj design survey up front dla testowania różnych podejść

Krok 4: Implementacja i pomiary

Rozpocznij od prostych metryk (najłatwiejsza część frameworka – Define)
Przygotuj format prezentacji danych dla stakeholderów (karty w stylu Glare)
Ustaw baseline dla przyszłych porównań
Zaplanuj KPIs do monitorowania w środowisku produkcyjnym

Podsumowanie

Metryki UX to mostek między intuicją projektową a językiem biznesu. Framework Glare systematyzuje ten proces w cztery etapy o rosnącej złożoności. Konkretne przykłady pokazują, że dane przyspieszają decyzje i poprawiają wyniki.

Najważniejsze to rozpoczęcie od prostych metryk i stopniowe budowanie złożoności. Kombinacja danych behavioral i attitudinal daje pełny obraz doświadczenia użytkowników. Każdy biznes może dostosować framework do swoich specyficznych potrzeb.

Framework Glare obecnie dostępny jest w wersji 9.7, która nie jest jeszcze publiczna. Autorzy pracują nad wypuszczeniem tej wersji i szukają feedback od społeczności. Stworzyli discourse forum do zbierania opinii oraz newsletter dla osób chcących śledzić rozwój frameworka.

Ten wpis jest częścią mojej kolekcji notatek z ciekawych podcastów, webinarów i innych treści, które uważam za wartościowe i do których sam chcę wracać. Jeśli chcesz sprawdzić oryginalne źródło, znajdziesz je tutaj: https://www.linkedin.com/events/7333995625039994883/comments/