Z okazji tego, że w tym roku tematem przewodnim World Usability Day jest zaangażowanie, razem z Pawłem, Agnieszką, Maćkiem, Adrianem i Marcinem zdecydowaliśmy się na napisanie kilku artykułów pod wspólnym tematem. Wybraliśmy kwestie związane z etyką projektanta. Mój artykuł jest piąty w kolejności i jest pewną kontynuacją tematów, które poruszyła Agnieszka i Marcin a rozwinął Maciek i Adrian. Z mojej strony postaram się uzupełnić i trochę rozszerzyć temat związany z tym co powinien brać pod uwagę projektant podczas pracy.
Patrz zawsze z pełnej perspektywy na tworzone rozwiązanie.
Projektując tworzysz rozwiązania, które mają zrealizować konkretny cel przed jakim postawił Cię klient. Czasami cel ten jest dobrze zdefiniowany, czasami jednak nie. W roli projektanta leży pomoc w stworzeniu rozwiązania, które przyniesie wartość dla klienta. Jeśli przyjdzie do Ciebie klient, który chcę żebyś stworzył rozwiązanie, które umożliwi mu strzelenie sobie w kolano, Twoim zadaniem jest pomóc klientowi nie zrobić sobie krzywdy lub ostatecznie po prostu odmówienie pracy nad projektem.
Wykorzystanie dark pattern jest jednym z rozwiązań, od których powinniśmy odwieść klienta, gdyż jest skutkiem zbyt płytkiego definiowania celów. Jeśli klient rozważa samą konwersję w sklepie poprzez jednokrotny zakup i wielkość koszyka, automatyczne dodawanie do niego jakiś produktów (podczas gdy klient nie jest tego świadomy) wydaje się “świetnym” pomysłem. Lecz jeśli spojrzymy na takie zachowanie z szerszej perspektywy taki “uszczęśliwiony na siłę” klient nie będzie chciał w ogóle ponownie zrobić zakupów w tym sklepie.
Model biznesowy oparty na jednokrotnej sprzedaż, kończy się wraz ze wzrostem konkurencji (gdy marża przestaje wystarczać na pozyskiwanie nowych klientów) lub do momentu, aż firma straci wiarygodność na tyle, że nie pozyska już nowych klientów. Dlatego warto pamiętać o tym, żeby przy rozpoczynaniu prac nad projektem zastanowić się czy dany cel projektu da się osiągnąć, mając na uwadze sposób w jaki myśli klient i czy długofalowy efekt tej zmiany będzie dla klienta dobry.
Jednym z ciekawszych sposobów na zweryfikowanie czy nie mamy zbyt ograniczonej perspektywy jest próba odpowiedzi na pytanie czy wdrożyłbyś dane rozwiązanie gdyby miała go używać Twoja Mama? (W skyskaner.com używają tego sposobu do walidacji pomysłów). Niewiele jest osób, które chciałyby skrzywdzić własną matkę, więc jest to dość uniwersalny sposób walidacji.
Kolejnym niechlubnym przykładem projektowania bez uwzględnienia pełnej perspektyw, są te nieszczęsne komunikaty o cookies, które miały za zadanie uświadomić o zbieraniu danych przez serwisy. Efekt wprowadzenia ich jest taki, że osoby nie chcące udostępniać danych osobowych muszą za każdym razem akceptować zbieranie danych o nich, bo mechanizm ukrywający komunikaty z informacją o cookies’ach jest obsługiwany przez cookies i osoby, które dla większej prywatności wyłączyły zapisywanie cookies muszą przy każdym wejściu klikać, że akceptują cookies’y. Absurd!;)
Pamiętajcie, żeby zastanowić się jak dane rozwiązanie wpłynie długofalowo na produkt i użytkowników, a nie tylko na założony wskaźnik.
Ciągle się rozwijaj
Żyjemy w świecie dynamicznie zmieniającym się. Zmieniają się założenia, technologia, użytkownicy, klienci i zmieniają się narzędzia projektowe. To co kiedyś było nie możliwe, teraz staje się realne i wymagane. Dlatego bycie na bieżąco z nowymi rozwiązaniami, technicznymi możliwościami i narzędziami jest jednym z wymogów naszej pracy.
Nie mniej jednak rozwijanie się to nie tylko nadążanie za zmieniającym się środowiskiem ale i poznawanie swoich dobrych i słabych stron oraz ciągła praca nad samorozwojem. Podążając przykładem Sushi master’a Jiro w “Jiro sni o sushi”, który dąży w wykonywaniu swojego zawodu do perfekcji, i my nie powinniśmy zaprzestawać w dążeniu do wykonywania naszej pracy coraz lepiej każdego dnia.
Rozwijając siebie również powinniśmy pamiętać o tym, żeby lepiej poznawać naszych klientów i współpracowników. Zrozumienie jakie role spełnia każdy z nich, jakie mają cele, ograniczenia oraz potrzeby może umożliwić zbudowanie lepszego mostu komunikacyjnego. W końcu projektowanie to proces wymagający różnych kompetencji i jeśli wszyscy mają ten sam cel, łatwiej jest dostarczyć lepsze rozwiązanie.
Szanuj ludzi
Szacunek do współpracowników i klientów bardzo dobrze opisał Adrian, więc tą kwestie pominę, a skupie się na kwestii poszanowania innych UX’ów. Alisan Atvur w prezentacji na UX Poland powiedział, że organizacja pod względem UX’u jest tak dobra jak jej najsłabsza relacja. My jako środowisko zajmujące się UX na codzień też jesteśmy jedną organizacją (społecznością). To jak wyglądają relacje między nami i jak silni jesteśmy jako środowisko wpływa na to jak jesteśmy postrzegani. Musimy pamiętać, że ludzie patrząc na nas uczą się tego kim jesteśmy i czego mogą od nas oczekiwać.
Patrząc z tej perspektywy na problem, powinniśmy być bardzo ostrożni w oficjalnym opiniowaniu innych projektów, gdy nie mamy dostępu do pełnych informacji, gdyż wtedy ludzie zaczynają myśleć, że UX to tylko element wizualny co nie jest prawdą oraz, że mocno opiera się na opinii, co również nie jest prawdą:) Zbyt często projekty UX’owe są traktowane jako obraz i oceniane tylko pod względem wizualnym, bez zagłębienia się w cele biznesowe, potrzeby użytkowników i kontekst firmy dla której powstał produkt. Poprzez szacunek do innych projektantów powinniśmy o tym pamiętać w momentach kiedy ktoś prosi nas o ocenę innego projektu.
Z drugiej strony szacunek do drugiego projektanta powinnien przejawiać się w dzieleniu swoją wiedzą, a nie tylko w karceniu kogoś za to, że czegoś nie umie. W tej kwestii jako społeczność radzimy sobie coraz lepiej. Nie tylko pojawiają się cykliczne spotkania takie jak WUD i UXPoland, lecz również coraz więcej mamy wydarzeń UX’owych, takich jak warsztaty UX, UX book Cluby. Jest niezmiernie ważne, aby dbać o jak najlepszą wiedzę jaką ma branża.
Choć może wydawać się, że przekazując innym część swojej wiedzy szkolimy, swoją konkurencję, nie robiąc tego sami się ograniczamy i cofamy względem tego jak rozwijają się osoby zajmujacę się UX na świecie. Dlatego zachęcam was do dzielenia się swoim doświadczeniem (ps. Na WUD Trójmiasto szukamy prelegentów).
Nie omincie poprzednich artykułów o etyce:
- Czego możemy nauczyć się z „Władcy Pierścieni”, czyli etyka projektanta
- Etyka projektowania
- Etyka projektanta
- Etyka projektanta w zespole
Link do zdjęcia: https://flic.kr/p/9PiRpm
Dodaj komentarz